Cinsiyet Tıbbında Kriz: Cass Raporu, Çocuklarda Cinsiyet Değişimini Savunan İddiaları Çürüttü

Son yıllarda, çocuk ve ergenlerde cinsiyet değiştirme taleplerinde bir patlama yaşandı. Bunun nedeni, cinsiyeti konusunda karmaşa yaşayan ve cinsiyet hoşnutsuzluğu belirtisi gösteren çocukların doğru bir psikolojik değerlendirmeden geçirilmeksizin “trans çocuk” ilan edilerek cinsiyetlerini değiştirme uygulamalarına yönlendirilmesiydi.

"Cinsiyet disforisi", diğer adıyla “cinsiyet hoşnutsuzluğu”, kişinin biyolojik cinsiyeti ve bu cinsiyetin özelliklerinden duyduğu hoşnutsuzluk halini ifade eden psikiyatrik bir rahatsızlıktır.”

Bu yazıda, küçük yaştaki çocuklar üzerinde gerçekleştirilen cinsiyet değiştirme uygulamalarının güvenilir olmadığını gözler önüne seren Hilary Cass raporunu ele alacağız. 

Hilary Cass İncelemesinin Önemi

2020 yılında İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS), çocuk ve gençlerde cinsiyet disforisinin tedavisi ve cinsiyet değiştirme uygulamalarını güvenilirliğini değerlendirmesi için uzman çocuk doktoru Hilary Cass’ı görevlendirdi.

Pediatri alanında tanınmış bir isim olan Hilary Cass ve ekibi, çocuk ve gençlerde uygulanan cinsiyet değiştirme politikalarını titizlikle inceledi. Yaklaşık 4 yıllık çalışmanın ardından elde edilen bulgular LGBT hareketinin “zararsız ve geri döndürülebilir” olarak nitelendirdiği uygulamaların güvenilir olmadığını kanıtladı.

Cass İncelemesinin Ana Bulguları Cinsiyet Tıbbının İddialarını Çürütüyor mu? 

Çocuk ve gençlerde cinsiyet değiştirme prosedürlerinin uzun vadeli sonuçları hala bilinmezken, Cass incelemesi bu tür uygulamaların risklerini gözler önüne serdi. İşte Cass raporundan dikkat çeken sonuçlar [1]:

1. Raporda, çocuk ve gençlerde rastlanan cinsiyet disforisinin tek bir nedene bağlı olmadığı vurgulandı. Bu durumun biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörler arasındaki karmaşık etkileşimin bir sonucu olarak ortaya çıktığı belirtildi. LGBT hareketinin öne sürdüğü “yanlış bedende doğma” ve “transseksüelliğin doğuştan geldiği” yönündeki iddialar bir kez daha çürütülmüş oldu.
    
2. Raporda cinsiyet değiştirme başvurusu yapan çocuk ve gençlere uygulanması gereken tedavi yöntemleri konusunda uzmanlar arasında net bir fikir birliği olmadığı vurgulandı.
    
3. Raporda gençlerin psikolojik ve sosyal durumlarının da göz önünde bulundurulması gerektiği, hızlıca cinsiyet değiştirme sürecine başlamak yerine bütüncül bir yaklaşımla tedavi süreçlerinin ele alınması gerektiği vurgulandı.
    

4. Çocuklarda ergenlik engelleyici ilaç kullanımı konusunda yapılan araştırmalar sistematik bir incelemeye tabi tutuldu. İnceleme sonucu, bu ilaçların kullanımına temel oluşturan araştırmaların düşük kalitede olduğu ve kanıt temelinin zayıf olduğu tespit edildi. 

   LGBT hareketi, yıllardır bu araştırmaları referans göstererek ergenlik engelleyici ilaçların zararsız ve geri döndürülebilir olduğunu iddia ediyordu. 

   

5. Rapor, ergenlik engelleyicilerin uzun vadeli etkilerinin belirsiz olduğunu ve gençlerin bu tedavilerin olası yan etkileri hakkında yeterince bilgilendirilmediğini ortaya koydu. Ayrıca, ergenlik engelleyici ilaçların beyin gelişimi ve kemik sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu ve bu nedenle çocuklara yalnızca araştırma amaçlı reçete edilmesi gerektiği belirtildi.

   Mevcut sistemde bu ilaçların kullanımı, 1998 yılında Hollanda'da başlatılan ve dünya çapında yaygınlaşan "Hollanda protokolüne" dayanıyordu. Hollanda protokolü, cinsiyet disforisine sahip çocuk ve gençlerin ergenlik engelleyici ilaçlar kullanılarak tedavi edilmesine yönelik bir uygulama olarak biliniyor.

   Uygulama, bu ilaçların çocuklara düşünmeleri için zaman kazandıracağını iddia ediyordu. Ancak Cass incelemesi, bu ilaçları kullanan gençlerin büyük çoğunluğunun daha sonra hormon ilaçlarına ve cinsiyet değiştirme ameliyatlarına yöneldiğini tespit etti. Bu durum, ergenlik engelleyicilerin beklenen düşünme süresini sağlamadığını ve onun yerine çocukların cinsiyet değiştirme sürecini hızlandırdığını kanıtladı. 

6. 18 yaş altı çocuklarda karşı cinsiyet hormon ilaçları kullanımının uzun vadeli etkilerinin bilinmediği vurgulandı.  Karşı cinsiyet hormon ilaçları ömür boyu kullanım gerektiren ilaçlar ve tıp camiası çocukluktan itibaren kullanıldığında sağlık açısından ne gibi riskler doğuracağını net olarak kestiremiyor. Bu yaş grubunda erkekleştirici / kadınlaştırıcı hormon kullanımının etkileri bilinmediği halde cinsiyet kliniklerinin uygulamalara devam etmesi sürecin oldukça deneysel bir şekilde yürütüldüğünü gözler önüne seriyor.
    
7. Raporda, klinisyenlerin hangi çocuk veya gencin kalıcı olarak trans olmak isteyeceğini belirleyemeyeceği vurgulandı.
    
8. Rapor Endokrin Derneği ve Dünya Transgender Sağlık Profesyonelleri Derneği (WPATH) tarafından hazırlanan kılavuzların tamamen düşük kaliteli kaynaklara dayandığı ve hiçbir gerekçe göstermeden kesinlik iddialarında bulunduğu ortaya çıktı. İngiltere’de bu kılavuzlar 2011 yılında klinik yaklaşımlara dahil edilmişti ve o zamandan beri sağlık çalışanlarını yönlendiriyordu [2].
   
   Dr. Cass daha sonra yaptığı açıklamada cinsiyet tıbbına dair kanıtların sallantılı temeller üzerine kurulu olduğunu belirtti [3]. Ayrıca, doktorların normalde tıp alanındaki yeni bulguları uygulamada ihtiyatlı davrandıklarını ancak çocuklara yönelik cinsiyet değiştirme uygulamalarında tam tersi bir durumun yaşandığını dile getirdi [4]. 

Cass İncelemesinin Sağlık Politikalarına Yansıması

Cass raporu İngiltere’de büyük yankı uyandırdı. İnceleme kapsamında İngiltere’de faaliyet gösteren Tavistock Kliniği’nin yeterince kapsamlı bir değerlendirme yapmadan gençleri hızla cinsiyet değiştirme uygulamalarına başlattığı, mental sağlık sorunları gibi diğer faktörleri göz ardı ettiği tespit edildi. Bu eleştiriler üzerine Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi, Tavistock’un kapatılmasına ve tedavilerin daha bütüncül bir yaklaşımla farklı merkezlerde devam etmesine karar verdi.

Raporun ardından, cinsiyet disforisi yaşayan 18 yaş altındaki çocuklara ergenlik engelleyici ilaçların reçete edilmesi yasaklandı [5]. İngiltere’deki birçok kamu kuruluşu LGBT derneklerine desteğini çekti [6]. Belçika ve Hollanda’da ise doktorlar çocuk ve gençlerde cinsiyet değiştirme uygulamalarının yeniden gözden geçirilmesi çağrısında bulundu [7].

Cass İncelemesi, cinsiyet disforisi tedavisinde uygulanan mevcut yaklaşımların güvenilirliği ve etkinliği konusunda önemli soru işaretleri doğururken, prosedürlerin deneysel noktada olduğu ve uzun süreli etkilerinin bilinmediği kesinleşti.

İlginizi Çekebilecek Diğer İçerikler

Cinsiyet Disforisi (Cinsiyet Hoşnutsuzluğu) Nedir?
Ergenlik Engelleyiciler Nedir? Yan Etkileri Nelerdir?
Transseksüellere Uygulanan Hormon Replasman Tedavisi Nedir?

Kaynaklar

[1] "Final Report." The Cass Review, https://cass.independent-review.uk/home/publications/final-report/
[2] "The Cass Review is a Damning Indictment of What the NHS Has Been Doing to Children." Sex Matters, 10 Apr. 2024, https://sex-matters.org/posts/schools-and-safeguarding/the-cass-review-is-a-damning-indictment-of-what-the-nhs-has-been-doing-to-children/. 
[3] Cass, Hilary. “Gender medicine for children and young people is built on shaky foundations. Here is how we strengthen services.” BMJ (Clinical research ed.) vol. 385 q814. 9 Apr. 2024, doi:10.1136/bmj.q814
[4] Gregory, Andrew, Nicola Davis, and Ian Sample. "Gender Medicine ‘Built on Shaky Foundations,’ Cass Review Finds." The Guardian, 10 Apr. 2024, https://www.theguardian.com/society/2024/apr/10/gender-medicine-built-on-shaky-foundations-cass-review-finds.
[5] "New Restrictions on Puberty Blockers." Department of Health and Social Care, 29 May 2024, https://www.gov.uk/government/news/new-restrictions-on-puberty-blockers.
[6] Scott, Geraldine. "Support for Stonewall Crumbles After Cass Review." The Times, 19 Apr. 2024, https://www.thetimes.com/uk/article/support-for-stonewall-crumbles-after-review-rzgpzt9xt?region=global.
[7] Crisp, James. "Belgium and Netherlands Call for Puberty Blocker Restrictions Following Cass Review." The Telegraph, 13 Apr. 2024, https://www.telegraph.co.uk/world-news/2024/04/13/belgium-netherlands-puberty-blocker-restrictions/.